1. Onderzoek naar de lastbeleving van spoortrillingen

Spoortrillingen kunnen een grote invloed hebben op het welzijn van omwonenden. Naast fysieke metingen van trillingsniveaus is het essentieel om te begrijpen hoe mensen deze trillingen ervaren. Samen voor Vught onderzoekt samen met bewoners hoe spoortrillingen hun dagelijks leven beïnvloeden. Dit onderzoek biedt waardevolle inzichten die kunnen bijdragen aan effectieve oplossingen en beleidsmaatregelen.

Waarom meten we de beleving van spoortrillingen?

Veel bewoners in de buurt van het spoor ervaren hinder van trillingen, bijvoorbeeld in de vorm van irritatie, boosheid of slaapverstoring. Door hun ervaringen systematisch in kaart te brengen, kunnen we:

• Meer bewustzijn creëren over de impact van trillingen op de leefomgeving.
• Gerichter werken aan oplossingen die écht effect hebben.
• Besluitvorming ondersteunen met data.
• Bewoners een stem geven in de besluitvorming over spoortrillingen.

Wat leert eerder onderzoek ons?

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft in 2021 onderzocht hoe mensen trillingen door treinen ervaren. Daaruit bleek dat 11% van de Nederlanders binnen 300 meter van het spoor ernstige hinder ervaart, en dat 13% slaapverstoring heeft door trillingen. Vooral goederentreinen veroorzaken overlast.

Daarnaast blijkt dat de mate van hinder niet alleen afhangt van de trillingen zelf, maar ook van:

• Afstand tot het spoor – Hoe dichterbij, hoe meer hinder.
• Type en frequentie van treinen – Goederentreinen veroorzaken meer hinder dan reizigerstreinen.
• Ervaringsfactoren – Mensen die hun ramen of servies horen trillen, ervaren vaak meer hinder.
• Verwachtingen en zorgen – Angst voor schade aan de woning of waardevermindering vergroot de lastbeleving.

Het onderzoek laat zien dat spoortrillingen niet alleen een technisch meetbaar probleem zijn, maar ook een subjectieve beleving. Daarom is het zo belangrijk om naast trillingsmetingen ook de ervaringen van bewoners te verzamelen.

2. Impact voor spoortrillingen op gezondheid en welzijn van omwonenden

Uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) blijkt dat spoortrillingen een grote invloed kunnen hebben op de leefomgeving van omwonenden. Vooral mensen die binnen 300 meter van het spoor wonen, ervaren hinder en slaapverstoring.

Hinder door trillingen
Ongeveer 11% van de omwonenden (ca. 126.500 mensen) geeft aan ernstige hinder te ondervinden van treintrillingen. Dit leidt vaak tot irritatie, boosheid en een algemeen gevoel van onbehagen. Vooral goederentreinen worden als storend ervaren.

Slaapverstoring
Naast hinder ervaart 13% van de bewoners binnen 300 meter van het spoor ernstige slaapverstoring door trillingen. Dit kan leiden tot vermoeidheid en concentratieproblemen overdag.

Wie ervaart de meeste hinder?

• Mensen die dichter bij het spoor wonen of blootgesteld worden aan hogere trillingsniveaus.
• Vooral trillingen door goederentreinen veroorzaken overlast.
• Zorgen over schade aan de woning en waardevermindering versterken de hinderbeleving.
• Het zien of horen van trillingen (bijv. rammelende ramen of trillend servies) maakt de ervaring nog intenser.

Langdurige gezondheidsrisico’s?
Hoewel hinder en slaapverstoring de meest gerapporteerde klachten zijn, wijzen sommige onderzoeken op mogelijke extra gezondheidsrisico’s, zoals vermoeidheid, verminderde taakprestaties en mogelijk verhoogde bloeddruk. Het bewijs hiervoor is echter nog beperkt en verdere studies zijn nodig.

Bron: RIVM, Hinder en slaapverstoring door trillingen van treinen. Resultaten van de Vervolgmeting “Wonen langs het spoor” – 2023

Woon jij in een gebied waar spoortrillingen merkbaar zijn? Doe mee aan ons onderzoek en help bij het in kaart brengen van de impact! Meld je hier aan!